Uykunun önemi

Uyku, bağışıklık sisteminin vücudun tamir işiyle uğraştığı ve sinir sisteminin dinlendiği bir zaman dilimidir. Uyku esnasında vücudun hayati önemdeki organları çalışmaya devam eder, hatta beynin bazı bölümleri daha fazla çalışır. Uyku düzeni sağlıklı bir yaşam için çok önemlidir. Sağlıklı bir vücut ve sağlıklı bir zihin için uyku olmazsa olmazdır. Nasıl ki nefes almak, su içmek ve yemek yemek gibi temel ihtiyaçlarımızı gidermeden yaşamak mümkün değilse uyumadan yaşamak da mümkün değildir. Uyku metabolizmanın yavaşladığı ve hormonların en yüksek seviyeye ulaştığı andır. Uyku esnasında kas içi hücreler amino asitler ile onarılma sürecine girer, ki bu kasların oluşumu ve gelişimi anlamına gelir. Ayrıca uyku sırasında testosteron ve büyüme hormonu da üretilir. Uyku esnasında vücuda yaklaşık 8 – 9 saat besin alınmaz. Vücut geliştirme sporu ile uğraşanlar için 8 – 9 saati besin almadan geçirmek zarar verici olabilmektedir. Bu süreçte kaslar beyne ve diğer organlara glikojen sağlamak için yıkıma uğramaya başlarlar. Bu durumun önüne geçebilmek için yatmadan önce yüksek protein içeren besinler tüketmekte fayda vardır. Bu noktada özellikle süt içmek vücut geliştirenler için oldukça önemli olmaktadır. Ayrıca vücut geliştirme ile uğraşanlar günde en az 7 – 8 saati uykuda geçirmelidir. Vücut geliştirmede hayati bir öneme sahip olan rahat ve kaliteli bir uyku için gün içerisinde az miktarlarda karbonhidrat tüketilmeli, alkol ve sigara kullanmamaya özen gösterilmeli ve bağımlılık yapabilecek uyku ilaçlarından uzak durulmalıdır.

Uykunun yeteri kadar alınmadığı zamanlarda yapılan antrenmanlarda çok çalışılsa dahi istenilen sonuç alınamayabilir. Çünkü uykusuz kalmak ve iyi uyumamak egzersiz çalışmaları sonucunda elde edilecek tüm kazancı geciktirebilir. Uykusuz kalınan zamanlarda, kaslardaki büyümeyi sağlayan testosteron artışı gerçekleşmez ve kas gelişimi istenilen ölçüde sağlanmaz. Tüm bu sebeplerle vücut geliştirme ile uğraşanların beslenme ve egzersizlerine dikkat ettikleri kadar uyku düzenine de dikkat etmeleri gerekmektedir. 

Uyku için en ideal saati melatonin belirliyor

Biyolojik saatimizin en önemli düzenleyicisi olan melatonin ya da diğer bir deyişle uyku hormonu karanlıkta salgılanırken ışıkta baskılanıyor.

Uyku ritmimizi düzenlemesi dışında melatoninin bağışıklık sistemini güçlendirici, antikanserojen, antioksidan, kalp damar sistemi üzerine koruyucu etkileri de var.

Melatonin akşam 21:00-22:00 civarında beynimizde salınmaya başlıyor ve gece 03.00-04:00 civarı en yüksek seviyesine ulaşıyor, gittikçe azalarak salınımı duruyor.

Biyolojik saatimize göre sabah 06:00 gibi vücut kendini uyanmaya hazırlıyor, 09:00 da enerjimiz artıyor. 

Şekerleme 30 dakikayı geçmemeli

Dikkat ve öğrenmemizin en yüksek olduğu saatler sabah 10:00-12:00 arası ve öğleden sonra 15:00-16:00 arası. Bazı kişilerde öğlen 12:00-14:00 arası enerji azalması ve uykululuk hali görülebiliyor.

Bu zaman diliminde 30 dakikayı geçmeyecek şekilde kısa süreli, şekerleme dediğimiz uyku sonrasında günün geri kalan kısmında daha zinde hissetme, fiziksel ve zihinsel aktivitede olumlu yönde etkilenme ve performans artışı olabiliyor.

Özellikle Uzakdoğu’daki bazı şirketlerde performansı arttırmak amacıyla, çalışanlar şekerleme yani kısa süreli öğlen uykusu uyumaları için teşvik ediliyor.

En ideal uyku gece uykusu

Gündüz uyunan uyku eğer uzun süreli olursa, öğle saatlerinin dışında uyunursa ve birden fazla sayıda gündüz uyuma olursa gece uykuya dalma zamanı gecikiyor.

Zaman içinde uyku uyanıklık döngülerinde etkilenme meydana geliyor ve uyku düzenleri bozulabiliyor.

Özellikle uykusuzluk şikayeti var olan kişilerde gün içinde uzun süreli veya birden fazla uyuma olursa gece uykusuzluk problemlerinde artış izleniyor.

En ideal ve dinlendirici uyku gece uykusu. Kaliteli ve ideal süredeki gece uykusunun yerini gündüz uykusu tutmuyor.